We leven in een wereld waarin we vaak worden aangemoedigd om te streven naar succes en productiviteit, maar soms kan dat streven ons tot het uiterste drijven en uiteindelijk leiden tot een burn-out. Het is belangrijk om de waarschuwingssignalen van burn-out te herkennen voordat het te laat is. In dit artikel gaan we dieper in op de signalen van burn-out, zodat je weet wanneer het tijd is om actie te ondernemen voor je welzijn.

Constante Uitputting

Een van de meest voor de hand liggende signalen van burn-out is constante uitputting, zowel fysiek als emotioneel. Je voelt je moe en leeg, zelfs na een goede nachtrust. Het lijkt alsof je nooit genoeg energie hebt om de dag door te komen, en zelfs de kleinste taken voelen als een enorme opgave.

Cynisme en Afstandelijkheid

Een ander veelvoorkomend teken van burn-out is het ontwikkelen van een cynische en afstandelijke houding ten opzichte van je werk en de mensen om je heen. Je voelt je geïrriteerd en gefrustreerd, en hebt het gevoel dat je niet langer kunt vertrouwen op de steun van je collega’s of leidinggevenden. Het kan zelfs zo ver gaan dat je je volledig losgekoppeld voelt van je werk en je collega’s.

Verminderde Prestaties

Een ander waarschuwingssignaal van burn-out is een duidelijke afname in je prestaties op het werk. Je merkt misschien dat je moeite hebt om je te concentreren, taken af te ronden en deadlines te halen. Zelfs de taken die vroeger gemakkelijk leken, voelen nu als een enorme uitdaging. Je zelfvertrouwen begint af te nemen en je twijfelt aan je eigen capaciteiten.

Fysieke Symptomen

Naast de emotionele en cognitieve symptomen van burn-out, kunnen er ook fysieke symptomen optreden, zoals hoofdpijn, spierpijn, maagklachten en verminderde weerstand tegen ziekten. Deze symptomen kunnen het gevolg zijn van de constante stress en spanning die gepaard gaan met burn-out.

Wat kun je eraan doen?

Als je jezelf herkent in deze waarschuwingssignalen van burn-out, is het belangrijk om actie te ondernemen voor je welzijn. Praat met je leidinggevende, een vertrouwde collega of een professionele hulpverlener over wat je doormaakt. Samen kunnen jullie kijken naar manieren om de stress te verminderen en weer in balans te komen.

Conclusie

Het herkennen van de waarschuwingssignalen van burn-out is de eerste stap naar herstel. Negeer de signalen niet en neem ze serieus. Met de juiste ondersteuning en de juiste stappen kun je weer op weg zijn naar een gezond en gelukkig leven, zowel op het werk als daarbuiten.

Ben ik overspannen of heb ik een burn-out?

Ken je dat gevoel dat je elke dag met lood in je schoenen naar je werk gaat? Of misschien voel je je gewoon totaal uitgeput, zelfs na een goede nachtrust? Het kan zijn dat je je afvraagt of je gewoon overspannen bent of misschien zelfs te maken hebt met een burn-out. Er is geen algemeen erkende, wetenschappelijke definitie voor een burn-out. Daarom werd de LESA-richtlijn Burn-out ontwikkeld door drie verschillende beroepsverenigingen*.  

Wat is overspannenheid?

Overspannenheid, ook wel bekend als acute stress, is als een alarmsignaal van je lichaam dat je te veel hebt meegemaakt. Het kan zich manifesteren als een mix van fysieke en emotionele symptomen. Misschien merk je dat je constant gespannen bent, je hebt misschien hoofdpijn of voelt je prikkelbaar en rusteloos. Het kan ook moeilijk zijn om je te concentreren of goed te slapen.

Wat is een burn-out?

Een burn-out is als overspannenheid, maar dan nog een stap verder. Het is als het licht aan het einde van de tunnel dat langzaam begint te dimmen. Je voelt je niet alleen overweldigd door stress, maar ook totaal uitgeput, zowel fysiek als emotioneel. Je verliest je interesse in dingen die je vroeger leuk vond, voelt je cynisch over je werk en hebt het gevoel dat je gewoon niet meer kunt geven wat er van je wordt verwacht.

De LESA-richtlijn

Volgens de LESA richtlijn is er sprake van overspanning als er voldaan wordt aan de volgende criteria:

  1. Tenminste 3 van de volgende klachten zijn aanwezig:
    1. moeheid
    1. gestoorde of onrustige slaap
    1. prikkelbaarheid
    1. niet tegen drukte/herrie kunnen
    1. emotionele labiliteit
    1. piekeren
    1. zich gejaagd voelen
    1. concentratieproblemen en/of vergeetachtigheid
  2. Gevoelens van controleverlies en/of machteloosheid, het gevoel de grip te verliezen
  3. Er bestaan duidelijke beperkingen in het beroepsmatig en/of sociaal functioneren
  4. De stress, het controleverlies en het disfunctioneren zijn niet uitsluitend het directe gevolg van een psychiatrische stoornis

Volgens de LESA richtlijn is er sprake van burn-out als er voldaan wordt aan de volgende criteria:

  1. Er is sprake van overspanning
  2. De klachten bestaan langer dan zes maanden
  3. Gevoelens van moeheid en uitputting staan sterk op de voorgrond

Ben jij uitgevallen op je werk door overspannenheid of een burn-out? Dan is het traject “Van uitgeput naar energiek: Overwin je burn-out” voor jou bedoeld. Je kan ervoor kiezen deel te nemen aan het groepstraject, zodat je een diepgaandere begeleiding krijgt en steun kan krijgen van de andere deelnemers van jouw groep. In sommige gevallen is het ook raadzaam persoonlijke begeleiding van een psycholoog te krijgen, ook dan kan dit traject alsnog een belangrijke meerwaarde zijn.

*De LESA-richtlijn werd ontwikkeld door de Landelijke vereniging Eerstelijnspsychologen, Het Nederlands Huisartsen Genootschap en de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en bedrijfskunde.